ԸՆԴԴԵՄ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՆՑԱԳՈՐԾՈՒԹՅԱՆ
5-ՐԴ ԳԼՈԲԱԼ ՖՈՐՈՒՄ

ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ և ԱՅԼ ԶԱՆԳՎԱԾԱՅԻՆ ՈՃՐԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՎԱՂ ՆԱԽԱԶԳՈՒՇԱՑՄԱՆ և ՎԱՂ ԱՐՁԱԳԱՆՔՄԱՆ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՄԵԽԱՆԻԶՄՆԵՐԻ ԱՐԴՅՈՒՆԱՎԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՄՐԱՊՆԴՈՒՄ

Երևան, Մատենադարան
Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտ
Դեկտեմբերի 12-13, 2024թ․

9.00 – 9.45

Շրջայց Մատենադարանում

(Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտ)

9.00 – 9.45
9.00 – 10.00

Մասնակիցների գրանցում

9.00 – 10.00
10.00

Ֆորումի բացում

Բարձրաստիճան հատված

Մոդերատոր․ Ռեբեկկա Շութ, «Քաղաքացիները հանուն գլոբալ լուծումների» կազմակերպության գործադիր տնօրեն

Բացման խոսք՝

  • Վահագն Խաչատուրյան, Հայաստանի Հանրապետության նախագահ
  • ՄԱԿ Գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեշի ուղերձը Ցեղասպանության հանցագործության զոհերի հիշատակի և արժանապատվության և այդ հանցագործության կանխարգելման միջազգային օրվա կապակցությամբ

Խոսնակներ

  • Արարատ Միրզոյան, Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար
  • ՄԱԿ Մարդու իրավունքների Բարձր հանձնակատար Վոլկեր Տյուրկի տեսաուղերձը
  • Ցեղասպանության կանխարգելման հարցերով ՄԱԿ հատուկ խորհրդականի պաշտոնակատար Վիրջինիա Գամբայի տեսաուղերձը
  • Էգիլս Լևիտս, Լատվիայի Հանրապետության նախկին նախագահ
  • Մելանի Օ՛Բրայեն, Ցեղասպանագետների միջազգային ասոցիացիայի նախագահ
10.00
12.00

Լիագումար նիստ. Ցեղասպանության և այլ ոճրագործությունների նախազգուշացման նշանների և ռիսկի գործոնների բացահայտում: Փոքր պետությունների դերը ցեղասպանության կանխարգելման օրակարգի առաջմղման գործում:

Նիստը նվիրված կլինի ցեղասպանության և այլ ոճրագործությունների մասին նախազգուշացնող նշանների և ընդհանուր ռիսկի գործոնների, վտանգավոր միտումների, բռնությունների և անմարդկային այն գործողություններին, որոնք կարող են հանգեցնել ոճրագործությունների: Միևնույն ժամանակ, նիստի նպատակն է պատասխանել այն հարցին, թե ինչպիսի ներդրում կարող են ունենալ փոքր պետությունները ցեղասպանության կանխարգելման օրակարգի ձևավորման գործում։

Մոդերատոր․ Էլիզաբեթ Պրամենդորֆեր, Պաշտպանելու պատասխանատվության համաշխարհային կենտրոնի ժնևյան ներկայացուցիչ

Խոսնակներ

  • Զոհրաբ Մնացականյան, Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախկին նախարար
  • Զանգվածային ոճրագործությունների կանխարգելմանն ուղղված գլոբալ գործողության նախագահող, դեսպան Քրիստիան Գիյերմենտ-Ֆերնանդեսի տեսաուղերձը
  • Անահիտ Մանասյան, Հայաստանի Հանրապետության մարդու իրավունքների պաշտպան
  • Էվելինա Օչաբ, Իրավաբան, «Ցեղասպանության արձագանքման կոալիցիայի» համահիմնադիր
  • Բլանկա Յամնիշեկ, Դեսպան, Սլովենիայի Հանրապետության պաշտպանելու պատասխանատվության հարցերով ազգային համակարգող
12.00
13.00

Քննարկում/ Հարցուպատասխան

13.00
14.30

Առաջին թեմատիկ քննարկում ՄԱԿ վաղ նախազգուշացման մեխանիզմների մշակում

Առաջին թեմատիկ քննարկումը կդիտարկի անցյալում տեղի ունեցած ցեղասպանությունները և այլ ոճրագործությունները, որոնք հիմք են հանդիսացել կանխարգելման մեխանիզմների և ինստիտուտների ստեղծման և պատմական էվոլյուցիայի համար:

Վաղ նախազգուշացման բավականին բարդ մեխանիզմներ են մշակվել տասնամյակների ընթացքում՝ զանգվածային ոճրագործությունների վաղ նախազգուշացման ձախողումներին զուգահեռ:

Ինչի՞ց է բաղկացած վաղ նախազգուշացման համակարգը, և ինչպե՞ս է այն աշխատում։

Մոդերատոր․ Էդիտա Գզոյան, «Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ» հիմնադրամի տնօրեն

Քննարկման մասնակիցներ

  • Վենսան Դյուկլեր, «Raymond Aron» կենտրոնի հետազոտող, Ռուանդայի և Տուտսիների ցեղասպանության վերաբերյալ ֆրանսիական արխիվների հետազոտական ​​հանձնաժողովի նախկին նախագահ
  • Յոխեն Բյոհլեր, Վիեննայի Հոլոքոստի ուսումնասիրությունների «Վիզենտալ» ինստիտուտի տնօրեն
  • Ֆերնան դը Վարեն, Փոքրամասնությունների հարցերով ՄԱԿ նախկին հատուկ զեկուցող
  • Վլադիմիր Վարդանյան, ՀՀ Ազգային ժողովի պատգամավոր, պետական-իրավական հարցերի մշտական ​​հանձնաժողովի նախագահ
  • Ժան Մեյեր, պատմաբան, ISTOR ամսագրի հիմնադիր (առցանց)
14.30
15.30

Քննարկում / Հարցուպատասխան

15.30
16.30

Երկրորդ թեմատիկ քննարկում

ՄԱԿ վաղ արձագանքման համակարգ. գործառնական և քաղաքականության ներդաշնակությունը բարելավելու անհրաժեշտություն (պաշտպանված խմբերի նկատմամբ մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների դեպքեր):

Այն կընդգծի քրեական արդարադատության և հաշվետվողականության դերը մարդու իրավունքների պաշտպանության և խթանման գործում, ինչպես նաև տարբեր դերակատարների միջև համագործակցության դերը (Անվտանգության խորհուրդ, ԱՄԴ, ՄՔԴ, մարդու իրավունքների համակարգ, փափուկ իրավունքի մեխանիզմներ, քաղաքացիական հասարակություն, լրատվամիջոցներ):

Մոդերատոր․ Անդրանիկ Շիրինյան, «Freedom House» միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպության հայաստանյան ներկայացուցիչ

Քննարկման մասնակիցներ՝

  • Ֆրանչեսկա Ալբանեզե, Պաղեստինի օկուպացված տարածքներում մարդու իրավունքների իրավիճակի հարցերով ՄԱԿ հատուկ զեկուցող (առցանց)
  • Մարցին Մարցինկո, Կրակովի Յագելոնյան համալսարանի Իրավագիտության և կառավարման ֆակուլտետի Միջազգային հանրային իրավունքի ամբիոնի դասախոս
  • Ագնեշկա Կլոնովեցկա-Միլարտ, Կոսովոյում ՄԱԿ առաքելության և Կամբոջայում Կարմիր քմերների դատավարությունների միջազգային դատավոր
  • Մարիո Բուիլ-Մերսե, Քաղաքական հարցերով ավագ պաշտոնյա, Աշխատակազմի ղեկավար, ՄԱԿ Ցեղասպանության կանխարգելման հարցերով հատուկ խորհրդականի գրասենյակ
16.30
17.30 – 18.00

Քննարկում / Հարցուպատասխան

17.30 – 18.00
10.00

Երրորդ թեմատիկ քննարկում.

Զանգվածային ոճրագործությունների ռիսկերի/սպառնալիքների գործոնների բացահայտում և վաղ գործողություններ այն դեպքերում, երբ կարող են պահանջվել կանխարգելիչ միջոցառումներ:

Մոդերատոր՝ Գուրգեն Պետրոսյան, Միջազգային քրեական իրավունքի հարցերով ավագ գիտաշխատող, «Nuremberg Principles» միջազգային ակադեմիա

Քննարկման մասնակիցներ

  • Քեթրին Բոմբերգեր, Անհայտ կորած անձանց միջազգային հանձնաժողովի գլխավոր տնօրեն
  • Ճշմարտության, արդարության, փոխհատուցման և չկրկնման երաշխիքների հարցերով ՄԱԿ հատուկ զեկուցող Բերար Դյուհեյմեի տեսաուղերձը
  • Մարկ ՄքԻննես, Կիլվինինգի լորդ ՄքԻննես, Լորդերի պալատի անդամ
  • Միրզա Դինայի, «Օդային կամուրջ Իրաք» մարդասիրական կազմակերպության համահիմնադիր, «Ավրորա» մրցանակի դափնեկիր
  • Էնդրյու Ֆորդ, Իռլանդիայի Մարդու իրավունքների և հավասարության հանձնաժողովի հանձնակատար
  • Շեյլա Փայլան, ՄԱԿ Մարդու Իրավունքների ավագ խորհրդատու
10.00
11.00

Քննարկումներ / Հարցուպատասխան

11.00
12.00

Չորրորդ թեմատիկ քննարկում Առկա բացերը և մարտահրավերները

Չորրորդ թեմատիկ քննարկումը կկենտրոնանա միջազգային իրավական և քաղաքականության շրջանակներում առկա բացերի վրա և կքննարկի առաջացող մարտահրավերներն ու սպառնալիքները, որոնք բերում են կոպիտ խախտումներ և ամենալուրջ միջազգային հանցագործությունների, որոնք նույնիսկ չունեն բնորոշում (ատելության խոսք, ռազմական պաշարում և այլն) կամ համապարփակ վերահսկողություն իրականացման նկատմամբ (Ժնևի կոնվենցիաներ):

Հատուկ ուշադրության կենտրոնում կլինի զանգվածային ոճրագործությունների վաղ նախազգուշացման մեխանիզմների էվոլյուցիայի և պրակտիկայի համակարգված ուսումնասիրության անհրաժեշտությունը, ինչպես նաև անդրադարձ կարվի այն ազդեցությանը, որ վերջիններս ունեցել են զանգվածային ոճրագործությունների դեպքերի ՄԱԿ կողմից արձագանքմանը:

Գործող միջազգային մեխանիզմների կատարելագործման նոր առաջարկները ողջունելի կլինեն։

Մոդերատոր․ Գյուլնարա Շահինյան, Ստրկության ժամանակակից տեսակների հարցերով ՄԱԿ նախկին զեկուցող

Քննարկման մասնակիցներ

  • Մատիաս Հելման, Միջազգային քրեական դատարանի արտաքին գործողությունների բաժնի իրազեկման բաժանմունքի պետ
  • Փիթեր Փրուվ, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհրդի միջազգային հարցերով եկեղեցիների հանձնաժողովի տնօրեն
  • Եղիշե Կիրակոսյան, Միջազգային իրավական հարցերով Հայաստանի ներկայացուցիչ
  • Հենրի Թերիո, Գիտական ​​գծով փոխնախագահ և փիլիսոփայության ամբիոնի դոցենտ, Վորսեսթերի պետական համալսարան
  • Լուիս Մորենո Օկամպո, Միջազգային քրեական դատարանի առաջին գլխավոր դատախազ
12.00
13.00

Քննարկում / Հարցուպատասխան

13.00
13.30

Եզրափակիչ քննարկում՝ Ֆորումը կեզրափակվի նախագահողի ամփոփումով

Խոսնակ՝ Վահան Կոստնայան, Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ

13.30